داستان تلخ اندلس
مسلمانان قسمت هایی از شبه جزیره ایبری در کنار مدیترانه، واقع در جنوب اسپانیا و جنوب شرقی پرتغال را اَندُلُس نامیده اند. در زمان خلافت ولید بن عبدالملک (۹۶-۸۶ق) موسی بن نصیر که حاکم افریقیه و مغرب بود، در پی بروز ضعف و انحطاط در حکومت ویزیگوت ها در اندلس، به غلام خود طارق بن زیاد دستور داد تا با هزار سرباز این سرزمین را فتح کند. وی با عبور از تنگه ی میان دو قاره اروپا و آفریقا به نام ستون های هرکول وارد اسپانیا شد. این تنها از آن پس به نام او “جبل الطارق” نام گرفت. این جریان، نخستین ورود اسلام به اروپا بود.
دوره اسلام، دوران شکوفایی و درخشندگی اندلس در دل سرزمین های اروپایی بود. جلوه های باشکوهی که از تمدن اسلامی همچنان در دو کشور اسپانیا و پرتغال خودنمایی می کند، مهمترین منبع جلب جهانگرد و درآمد برای این دو کشور است. هنر اسلامی به ویژه در عرصه معماری، خطاطی و سفالگری در این سرزمین به اوج خود رسید. در عرصه فلسفه، کلام شعر و ادبیات، علوم قرآنی، علوم حدیث و فقه دانشمندان نامداری از این سرزمین برخاستند. همچنان که پیشتر گفته شد، یهودیان در این سرزمین و در پناه حکومت اسلامی زندگی مرفهی داشتند.
از آنجا که این همه مظاهر تمدنی نهایتاً آن چیزی نبود که بتوان بر آن نام تمدن واقعی اسلام را نهاد، سرانجام پس از چندی و در پی استبداد اموی و فساد داخلی، حکومت اندلس رو به ضعف گذاشت. اروپاییان از این فرصت استفاده کردند و از دو جبهه به جنگ با مسلمانان آمدند. جبهه نظامی را الفونسوی اول گشود و فردیناند دوم به انتها رساند. در زمان او بود که ابوعبدالله، آخرین حکمران مسلمان اسپانیا، با اندلس برای همیشه وداع کرد.
اما نبرد اصلی در جبهه فرهنگی شکل گرفت. اروپاییان به توصیه سردار خائن، براق بن عمار با بستن معاهده هایی با مسلمانان مبنی بر آزادی در تبلیغ دین، آزادی در آموزش به مسلمانان، و آزادی در تجارت با آنان، ضمن به دست آوردن زمان، هجوم فرهنگی وسیعی را علیه مسلمانان آغاز نمودند. دو مورد نخست منجر به ایجاد حس احترام نسبت به آموزگاران مسیحی در میان جوانان مسلمان و برتر دانستن اروپاییان از لحاظ فکری و نژادی شد، و مورد سوم انواع پوشاک و خوردنی ها و نوشیدنی های حرام را در میان آنان رواج داد. دختران زیبا و شراب اروپا را به اندلس سرازیر شد تا جوانان مسلمان را راهی عشرتکده ها کند و مساجد را برای پیران باقی گذارد. تأمین این خوشگذرانی ها با درآمدهای مشروع ممکن نبود و لذا درآمدهای حرام نیز وارد زندگی مسلمانان شد، یک تهاجم فرهنگی کامل و تمام عیار.
نتیجه این تهاجم فرهنگی از سوی اروپاییان و وادادگی مسلمانان برابر آن، چیزی نبود جز سقوط اندلس. این اتفاق در سال ۱۴۹۲ و درست مقارن با ورود کلمب به آمریکا رخ داد. با خروج مسلمانان، یهودیان نیز به ظاهر از شبه جزیره ایبری رانده شده و البته به کلمب پیوستند. بدین ترتیب اسلام برای مدت های طولانی از صحنه اروپا حذف شد. در دوران معاصر و در پی انقلاب اسلامی، مسلمانان بوسنی و هرزگوین و کوزوو از آن رو قتل عام شدند که می توانستند مجرای ورود اسلام انقلابی به اروپا بوده و داستان اندلس را برای آنان تکرار کنند.

منبع:

- سوره مائده، آیه ۶۴٫ و یهود گفتند: «دست خدا (با زنجیر) بسته است. » دستهایشان بسته باد! و به خاطر این سخن، از رحمت (الهی) دور شوند! بلکه هر دو دست (قدرت) او، گشاده است؛ هرگونه بخواهد، می بخشد! ولی این آیات، که از طرف پروردگارت بر تو نازل شده، بر طغیان و کفر بسیاری از آنها می افزاید. و ما در میان آنها تا روز قیامت عداوت و دشمنی افکندیم. هر زمان آتش جنگی افروختند، خداوند آن را خاموش ساخت؛ و برای فساد در زمین، تلاش می کنند؛ و خداوند، مفسدان را دوست ندارد.