چیستی فضل و رحمت
خداوند وعده امید‌داشتن داده است و نااميدي در فرد و جامعه را قرين ناسپاسي و كفر به خود دانسته و در صورت رعایت راه و روش فوق و پی‌افزودهاي آن از جمله؛ عمل به تکلیف جهد و جهاد، خداوند وعده داده که نه‌تنها اين جامعه و يكايك مردمانش، از هر نوع آسیب و آفت مصون می‌مانند، بلکه نتیجه عمل آنها برهم‌زننده حال و امنیت دشمنان ایشان خواهد شد.
اگر خواسته باشیم شهروندان مقاوم و جامعه خلل‌ناپذیر در برابر عوامل برهم‌زننده امنیت و دلهره‌ساز اجتماعی داشته باشیم، رفتار منطقی مدیریت دینی در حوزه حکمرانی و تبلیغ و تبیین دین، برای مردم باید زمینه‌ساز ظهور «فضل» خداوندی باشد و اسباب گشایش درهای «رحمت» الهی به روی مردم و جامعه را فراهم سازد و اگر از پسِ این دو اقدام بر نیاید، خود، مردم و جامعه را به دَمِ بادهای شیطانی، واسپارده و معلوم است که عناصر سست و ضعیف در برابر بادهای نفسانی متصل به گردبادهای شیطانی، قدرت مقاومت و ایستادن بر پای خود را ندارند.
این توصیف مردم‌شناسی و ارائه راه‌کارهای منطقی و منطبق فطرت مردم و روح بايسته حاكم بر آنها در آیات ۸۴-۸۳ سوره نساء که حل معضلات جامعه را به آن گروه از «اولو‌الامر» که اهل فهم و استنباط درست از شرایط باشند سپارده ،از این رو است که اينان با علم و تدبیر و حکمت باید قدرت گشایشگری در کار مردم و رفع و دفع مزاحمت‌های دشمن از سر راه ایشان را کسب و سپس آن را برای جامعه و زمانه خود بازتولید کنند!
خداوند وعده امید‌داشتن داده است و نااميدي در فرد و جامعه را قرين ناسپاسي و كفر به خود دانسته و در صورت رعایت راه و روش فوق و پی‌افزودهاي آن از جمله؛ عمل به تکلیف جهد و جهاد، خداوند وعده داده که نه‌تنها اين جامعه و يكايك مردمانش، از هر نوع آسیب و آفت مصون می‌مانند، بلکه نتیجه عمل آنها برهم‌زننده حال و امنیت دشمنان ایشان خواهد شد.
باید زمینه‌های «فضل» و کلیدهای گشایش «رحمت» خداوندی را در سازمان حکومت دینی و ساختارهای برپاکننده و راهبری آن، تبیین کرد و این دو مفهوم معنوی الهی را در دسترس طبقات جامعه قرارداد و نظام ارزیاب حاکمیت دینی هم به‌صورت دوره‌ای تعمیم، میزان گرایش، بازتاب گفتاری و رفتاری مردم به اين دو را، به‌طور مداوم، ارزیابی و ارزش‌گذاری کنند!
منبع : کتاب مدیریت دینی نوشته ابوالفضل فرشاد