فرق بین آزادی عقیده و تفکر

16 فروردین 1395 توسط دهسنگی

فرق بین آزادی عقیده و تفکر از منظر شهید مطهری (ره)


 

فرق است میان آزادی تفکر و آزادی عقیده .آزادی تفکر ناشی ازهمان استعداد انسانی بشراست که میتواند در نسایل بیاندیشد. این استعداد بشری حتما باید آزاد باشد.پیشرفت و تکامل بشر در گرو این آزادی است.اما آزادی عقیده خصوصیت دیگری دارد ،می دانیدکه هر عقیده ای ناشی از تفکر و صحیح و درست نیست.منشا بسیاری از عقاید یک سلسله عادتها و تقلیدها و تعبدها است.عقیده به این معنی نه تنها راه گشا نیست که به عکس نوعی انعقاد اندیشه به حساب می آید.یعنی فکر انسان در چنین حالتی به عوض اینکه باز و فعال باشد بسته و منعقد شده است و در اینجاست که آن قوه مقدس تفکر به دلیل این انعقاد و وابستگی در درون انسان اسیر و زندانی می شود.آزادی عقیده در معنای اخیر نه تنها مفید نیست بلکه زیان بارترین اثرات را برای فردوجامعه به دنبال دارد.آیادرمورد انسانی که سنگ را میپرستد باید بگوییم که چون فکر کرده و به طور منطقی به اینجا رسیده است و نیز به دلیل اینکه عقیده محترم است پس باید به عقیده او احترام بذاریم و ممانعتی برای او در پرستش بت ایجاد نکنیم؟،یا نه ؟

ادامه »

بصیرت از دیدگاه قرآن و حدیث

15 اسفند 1394 توسط دهسنگی

در قرآن کریم، مشتقات «بصر» ۱۴۸بار و واژه «بصیرت» دوبار تکرار شده است. به طور کلی واژه «بصر» درمتون اسلامی، گاه درباره بینایی ظاهری و حس، و گاه درباره بینایی باطنی و عقلی به کار می رود.
به تعبیر دیگر، مردم از نظر بینش به دو دسته تقسیم می شوند:
دسته اول: دیده عقل آنها نزدیک بین است. آینده خود و جهان را نمی بینند و ادراکات آنها در محسوسات خلاصه می شود، و به تعبیر زیبای قرآن:
« یعلمون ظاهراً من الحیوه الدنیا و هم عن الاخره هم غافلون» از زندگی دنیا، ظاهری را می شناسند حال آنکه از آخرت غافلند. (روم – ۷)
این دسته، هر چند به ظاهر بینا هستند، ولی در فرهنگ قرآن و حدیث، کور محسوب می شوند.

در همین رابطه امام علی (ع) در یکی از سخنرانی های خود در مدینه به این نکته مهم، این گونه اشاره می کند: ما کل ذی قلب بلبیب، ولا کل ذی سمع بسمیع، ولاکل ناظر بنظیر. نه هر که دلی دارد، به خردمندی داننده است، و نه هر که گوشی دارد نیک شنونده است، و نه هر که دیده ای دارد بیننده است.

 

همتایان مفهومی واژه بصیرت:
در قرآن و روایات اسلامی، واژه هایی وجود دارند که می توان گفت معادل واژه بصیرت اند و یا به آن بسیار نزدیک هستند. 

1- یقظه :
یکی از واژه های معادل بصیرت «یقظه» است. در این باره از علی (ع) نقل شده که فرمود:
الیقظه استبصار (غررالحکم، ص ۱۷۶)، یقظه (بیداری) بصیرت یافتن است.
در روایتی دیگر از علی (ع) در معرفی اهل بصیرت آمده است:
فاستصجو ابنور یقظه: فی الابصار والا سماع والا فئده. پس بدین سبب، چشم ها و گوش ها و دل هایشان از نور بیداری روشن گردید.

۲- نور :

ادامه »

لقب قائم

13 اسفند 1394 توسط دهسنگی

داود بـن زربى گوید: من در مدینه بیمار سختى شدم ، و خبر آن به حضرت صادق (ع ) رسـیـد، پـس بـمن نوشت : خبر بیماریت بمن رسید، پس یکصاع (تقریبا سه کیلو) گندم بـخـر، سـپـس بـپشت بخواب و آن گندم را روى سینه ات بریز و پهن کن بهر گونه که ریخت و بگو: (((اللهم انى اسئلک باسمک الذى اذا سئلک به المضطر کشفت ما به من ضر و مـکـنـت له فـى الارض و جـعـلتـه خـلیـفـتـک عـلى خـلقـک ان تـصـلى عـلى مـحـمـد و آل مـحمد و ان تعافینى من علتى ))) سپس برخیز و درست بنشین و گندمها را از اطراف خود جمع کن ، و (دوباره ) همان دعا را بخوان و آنرا بچهار مد (که هر مدى تقریبا ده سیر است ) تـقـسیم کن ، هر قسمتى را بمسکینى (و مستمندى ) بده و همان دعا را بخوان . داود گوید: من دسـتـور آن حـضـرت را انجام دادم (و آنقدر زود اثر گذاشت که همانساعت بیماریم برطرف شد) و گویا از بند آزاد شدم ، و بسیارى از مردم آنرا انجام داده اند و از آن سود برده اند.

لقب قائم علیه السلام

میپرسند:چرا امام زمان (ع) با کلمه قائم و مهدی خوانده میشود و چرا بعضی با شنیدن لقب قائم برمیخیزد و می ایستد؟

پاسخ:

در بسیاری از روایات آن حضرت با القاب قائم و مهدی یاد شده و در مورد قائمبسیار میشد که در زمان ائمه علیه السلام بر اثر ظلم و فساد حاکمان غاصب امامان به یاد امام زمان می افتادند و میفرمودند:قائم ما انتقام ما را خواهد گرفت.

قائم یعنی قیام کننده نظر به این که قیام و نهضت حضرت مهدی جهانی است و در تمام تاریخ بشر چنین قیام و حکومتی نبوده است و آن حضرت با این عنوان خوانده میشود.

اما اینکه پیروان آن حضرت با شنیدن این لفظ و با گفتن این کلمه برمیخیزند و می ایستند یک نوع عمل مستحبی و احترام و اظهار پیوند وانتظار به رآن حضرت است و ضمنا مردم را به یاد نهضت و قیام حضرت مهدی(عج) می اندازد و برای آنها این تلقین عملی میشود که باید برخواست نهضت کرد و امیدوار بود و به زمینه سازی برای ظهور و قیام جهانی رهبری معصوم و قاطع که امید پیامبران و امامان و همه مستضعفان جهان و قلب تپنده هستی است پرداخت.

این کار حتی در زمان امام صادق در میان شیعیان معمول بوده و حتی نقل شده در خراسان در حضور حضرت امام رضا کلمه قائم ذکر شد امام رضا برخاست و دستش را بر سر نهاد و فرمود((اللهم عجل فرجه و سهل مخرجه)).خداوندا بر فرجش شتاب کن و راه ظهور و نهضتش را آسان گردان.

قند و نقد

11 اسفند 1394 توسط دهسنگی


روش های نقد منطقی و صحیح

نقد، شبیه یک جراحی روانی است و هر جراحی با درد همراه است؛ پس ابتدا باید فرد را به اتاق بیهوشی ببریم و با آرامش و دقیق غده ها را برداریم، سپس بخیه کنیم و بعد برای جلوگیری از درد باید مسکن استفاده کنیم.

در نقد و اعتراض هم باید از یک سری اصول و قواعد بهره ببریم مثل:

1.روش ساندویچی: در ساندویچ، فلفل هست اما لابلای مواد غذایی دیگر. اعتراض هم باید پیچیده در بیان نقاط مثبت طرف مقابل باشد تا فرد احساس حمله نکند و در پی مقابله به مثل نباشد.

2.از بیان اعتراض های متعدد در یک جلسه خودداری کنیم.
3.از شیوه غیرمستقیم کمک بگیریم.

ادامه »

یک آیه و نکات روانشناسی

10 اسفند 1394 توسط دهسنگی
فَبِما رَحمَةٌ مِن اللهِ لِنتَ لَهُم وَ لَوکُنتَ فَظاً غَلیظَ القَلبِ لاَنفضَُّوا مِن حَولِکَ فَاعفُ عَنهُم وَاستَغفِرلَهُم شاوِرهُم فی الاَسرِفإذا عَزَمتَ فَتَوَکَّل عَلَی اللهِ إنَّ اللهَ یُحِبُّ المَتَوَکِّلینَ.(آیه 159،سوره ی آل عمران)

به(برکت)رحمت الهی،در برابر آنان [مردم] نرم شدی؛و اگر خشن و سنگدل بودی،از اطراف تو پراکنده می شدند.پس آنان راببخش و برای آنان آمرزش بطلب؛و در کارها با آن ها مشورت کن؛اما هنگامی که تصمیم گرفتی (قاطع باش)و بر خدا توکل کن؛زیرا خداوند متوکلان را دوست دارد.(آیه 159،سوره ی آل عمران). 

- این نکته ی روانشناسانه را می توان به خوبی از این آیه استفاده کرد، افرادی که با دیگران به مشورت می پردازند،نرمخو و قابل انعطاف هستند و کسانی که از مشورت با دیگران سرباز زده و خود را از رای دیگران بی نیاز می بینند،تند خو وسنگدل هستند.

-نکته ی دیگر این که طرف مشورت ما لزوما نباید برتر از خود ما باشد؛بلکه در مواردی لازم است انسان با افراد پایین تر از خود نیزبه مشورت و رایزنی بپردازد.
در این آیه خداوند به پیامبر(ص) دستور می دهد که با کسانی مشورت کند که باید آنان را مورد عفو و گذشت قرار دهد و برای بخشش آنان طلب مغفرت نماید«فَاعفَ عَنهم واستَغفِر لهم ون شاوِرهم فی الامر». 

-بالاخره از این آیه به خوبی اهمیت و جایگاه ویژه ی مشورت استفاده می شود؛زیرا زمانی که پیامبر اکرم (ص)،با آن عظمت و عصمت و عقلانیت،مامور به مشورت و نظرخواهی از مردمی باشد که همه ی هستی و دانش وآگاهی خود را از وجود پر برکت او دارند،پیروان او و افراد عادی به طریق اولی باید به این موضوع اهمیت دهند.