شخصیت امام جواد (علیه السلام) از دیدگاه دانشمندان
سخنان و مناظرات امام جواد (علیه السلام) و حل مشکلات بزرگ علمی و فقهی توسط آن حضرت ،تحسین و اعجاب دانشمندان و پژوهشگران اسلامی، اعم از شیعه و سنی، را برانگیخته و آنان را به تعظیم در برابر عظمت علمی امام واداشته، هر کدام او را به نحوی ستوده اند. به عنوان نمونه،«سبط ابن الجوزی»می گوید:«او در علم و تقوا و زهد و بخشش بر روش پدرش بود.»(1)
«ابن هجر هیتمی»می نویسد :«مأمون او را به دامادی انتخاب کرد،زیرا با وجود کمی سن،ازنظر علمی و آگاهی و حلم بر همه دانشمندان برتری داشت.»(2)
«شبلنجی»می گوید:«مأمون پیوسته شیفته او بود.زیرا با وجود کمی سن ،فضل ،علم،کمال و عقل خود را نشان داده برهان(عظمت)خود را آشکار ساخت.»(3)
«شیخ مفید»و«فتال نیشابوری»از آن حضرت چنین یاد می کنند:«مأمون شیفته او شد،زیرا می دید که او با وجود کمی سن،از نظر علم،حکمت،ادب و کمال عقلی،به چنان رتبه والایی رسیده که هیچ یک از بزرگان علمی آن روزگار بدان پایه نرسیده اند.»(4)
«جاحظ عثمانی معتزلی »که از مخالفان خاندان علی (علیه السلام)بود،امام جواد (علیه السلام) را در شمار ده تن از «طالبیان»آورده و درباره آنان چنین گفته است :« هریک از آنان،عالم،زاهد،عبادت پیشه،شجاع ،بخشنده ،پاک و پاک نهادند.برخی از آنان خلیفه و برخی نامزد خلافت می باشند و تا ده تن ،هریکم فرزند دیگری است .آنان عبارتند از :حسن بن علی بن محمدبن علی بن موسی بن جعفر بن محمدبن علی بن الحسین بن علی . هیچ یک از خاندان های عرب و عجم دارای چنین نسب شریفی نیست.» (5)
منابع:
1-تذکره الخواص؛ص359.
2-الصواعق المحرقه؛ص205.
3-نورالابصار؛ص161.
4-الارشاد؛ص319،ص261.
5-نگاهی به زندگانی سیاسی امام جواد(ع)؛مرتضی العاملی،سید جعفر،ص106(به نقل از آثار الجاحظ).